Nöbetçi Eczaneler
Osman Açıkalın / Özel Haber
Altın fiyatlarındaki rekor yükseliş, yatırımcıların yüzünü güldürürken, evlilik hazırlığı yapan çiftleri ve küçük yatırımcıları zor durumda bırakıyor. Yıllardır güvenli liman olarak görülen altının gram fiyatı, son aylarda hızla tırmanarak tarihi zirveleri zorluyor. Bu durum, piyasada bir dizi olumsuz etki yaratıyor.
EKONOMİYE ETKİLERİ VE PİYASADA YAŞANANLAR
Altın fiyatlarındaki istikrarsızlık, küresel ekonomik belirsizlikler, jeopolitik riskler ve enflasyonist baskılar gibi faktörlerden besleniyor. Bu yükseliş, özellikle kuyumculuk sektörünü olumsuz etkiliyor. Alım gücünün düşmesiyle birlikte altın ve mücevher satışlarında ciddi bir daralma yaşanıyor. Düğün sezonuyla birlikte artması beklenen satışlar, beklentilerin altında kalıyor. Uzmanlar, bu durumun, sektördeki küçük işletmelerin ayakta kalmasını zorlaştırabileceğini belirtiyor.
GENÇLERİN DÜĞÜN HAYALLERİ TEHLİKEDE
Altın fiyatlarındaki yükselişten en çok etkilenen kesimlerden biri de evlilik hazırlığı yapan gençler. Geleneksel olarak düğünlerde takılan ve evliliğin önemli bir parçası olan altın, artık ulaşılamaz bir lüks haline geldi. Özellikle geline takılan bilezikler, cumhuriyet altını ve setler, bütçeleri ciddi anlamda aşıyor. Birçok genç çift, düğün bütçelerinin önemli bir bölümünü altına ayırmak zorunda kalırken, bu durum diğer düğün masraflarından kısmalarına veya düğün tarihlerini ertelemelerine yol açıyor. Bazı çiftler, düğün masraflarını karşılayabilmek için kredi çekmeye yönelirken, bu durum da evliliklerini borçla başlatmalarına neden oluyor. Aileler arasında da “altın takma” geleneği konusunda tartışmalar yaşanıyor. Kimi aileler, bu geleneğin devam etmesini isterken, kimi aileler ise mevcut ekonomik koşullar altında bu durumun gençleri mağdur ettiğini savunuyor.
ÇÖZÜM ARAYIŞLARI
Piyasada yaşanan bu sıkıntılar, farklı çözüm arayışlarını da beraberinde getiriyor. Bazı kuyumcular, daha düşük ayarlı altın veya gramajı azaltılmış ürünler sunarak müşterilerine alternatifler sunmaya çalışıyor. Ancak, bu alternatifler de yüksek fiyatlar karşısında yeterli olmuyor. Bazı çiftler ise takı törenlerini daha sembolik hale getirmeyi veya altın yerine farklı hediyeliklere yönelmeyi düşünüyor. Ekonomistler, altın fiyatlarındaki bu belirsizliğin bir süre daha devam edebileceğini öngörüyor. Bu durum, sadece yatırımcıları değil, aynı zamanda toplumun en temel değerlerinden biri olan evliliği de ekonomik bir yük haline getirerek, pek çok gencin hayallerini ertelemesine neden oluyor.
‘ALTIN GRAM GRAM ERİRKEN, HAYALLER DE UÇUP GİDİYOR’
“Ben bu dükkânı babamdan devraldım, yıllardır Bağlar’dayız. Böyle bir durum görmedim” diye söze başlıyor Diyarbakır’ın Bağlar İlçesi’nde kuyumculuk yapan Mehmet Tekçi isimli esnaf. “Eskiden düğün sezonu gelince kapımızdan insan eksik olmazdı. Gelinler, damatlar, aileler… Herkes bir telaş içinde olur, biz de onlarla beraber mutlu olurduk. Şimdi ise dükkan bomboş. Gelenler de sadece fiyat sormak için geliyor.”
‘GENÇLERİN FİYATLARI DUYUNCA YÜZLERİ DÜŞTÜ’
Mehmet Tekçi, özellikle genç çiftlerin yaşadığı zorluklara dikkat çekiyor: “Bir hafta önce nişanlı bir çift geldi. Kızın babası, ‘Gelini güzel bir takı setiyle donatacağız’ dedi. Bütçelerini sordum, ona göre ürünler gösterdim. Fiyatları duyunca yüzleri düştü. Gençler birbirine baktı, kızın gözleri doldu. Sonunda babası, ‘Oğlum, biz bu fiyata nasıl alalım?’ diye sordu. O an içim cız etti. Gördüğüm en zor anlardan biriydi. Onlara daha uygun fiyatlı, daha hafif ürünler göstermeye çalıştım ama nafile. Gençler, ‘İstediğimiz bu değildi’ dedi. Düğünlerini ertelediklerini söylediler, öylece çıktılar gittiler.”
‘BU AYNI ZAMANDA KÜLTÜREL BİR YIKIM’
Tekçi, bu durumun sadece ekonomik bir sorun olmadığını, aynı zamanda kültürel bir yıkım olduğunu da düşünüyor:
“Bizim buralarda altın, sadece bir takı değil, bir gelenektir, bir güvencedir. Altın takarak gelinlere değer verildiği gösterilir. Şimdi ise bu gelenek bile lüks hale geldi. Gençler, borçla evliliğe başlamak zorunda kalıyor. Bu da evliliğin en başına, yani mutluluğun temeline bir darbe vuruyor. Altın gram gram erirken, gençlerin hayalleri de uçup gidiyor.”
‘ESNAF OLARAK NE YAPACAĞIMIZI ŞAŞIRDIK’
Mehmet Tekçi son olarak, “Biz esnaf olarak ne yapacağımızı şaşırdık. Stoklarımızdaki ürünleri satamıyoruz, yeni ürün getiremiyoruz. Ama asıl üzüldüğümüz, bu durumda düğün hayalleri kuran gençler. Umarım bu kriz bir an önce sona erer, eskisi gibi kapımızdan gelinler, damatlar girer ve biz de onların mutluluğuna şahitlik ederiz” diyerek sözlerini bitirdi.
GENÇ ÇİFTLER HAYAL KIRIKLIĞI YAŞIYOR
Elif ve Can, iki yıldır evlilik hayali kuran genç bir çift. Düğün hazırlıkları için aylardır birikim yapıyorlar. Ancak son zamanlarda hızla yükselen altın fiyatları, tüm planlarını altüst etmiş durumda. Genç çift, yaşadıkları hayal kırıklığını anlatıyor.
Elif: “Altın fiyatları bu kadar artmadan önce her şey çok güzeldi. Düğün salonumuzu tuttuk, gelinlik modelimi bile seçmiştim. Kısacası her şeyi planlamıştık. Ama son zamanlarda altının fiyatının bu kadar artmasıyla bir anda her şey durdu. Ailemiz, ‘Düğün için altın almamız gerek, bu fiyatlarla nasıl alacağız?’ diyor. Biz de bir yandan kendimize yeni bir bütçe oluşturmaya çalışıyoruz. Bu durum bizi çok yıpratıyor. Düğün, hayatımızın en güzel günü olması gerekirken, en stresli dönemi oldu.”
‘AİLELER ARASINDA GERGİNLİĞE NEDEN OLUYOR’
Can: “Ben de Elif gibi düşünüyorum. Erkek tarafı olarak bizim için daha da ağır bir yük. Geline takılacak set, bilezikler… Düğün bütçemizin neredeyse yarısı sadece altına gidiyor. Babam emekli, annem ev hanımı, ailemin durumu da belli. Ne kadar çalışsak da birikim yapmakta zorlanıyoruz. Bu durum, aileler arasında da gerginliğe neden oluyor. Bir yanda gelenekler, diğer yanda acı gerçekler… Ailelerimiz arasında ‘Altını şimdi mi alalım, yoksa düşmesini mi bekleyelim?’ diye sürekli konuşmalar geçiyor. Biz de bu belirsizliğin ortasında kaldık.”
‘ALTIN FİYATLARI GELİNLİĞİMİZDEN, HAYALLERİMİZDEN ÇALIYOR’
Elif: “Şu an düğün tarihimizi ertelemeyi bile düşünüyoruz. Evlenmek için biriktirdiğimiz para, artık sadece altına yetmiyor. Gelinliğimizden, davetiyemizden, hatta düğün pastamızdan bile kısmak zorunda kalıyoruz. Altın fiyatları bizim gelinliğimizden, düğün masamızdan, hayallerimizden çalıyor gibi hissediyoruz.”
Can: “Arkadaşlarımızla konuşuyoruz, onların da durumu aynı. Bazıları hiç altın almamayı, sadece sembolik bir şeyler takmayı düşünüyor. Ama bu da aile büyüklerine, geleneklere ters. Bu duruma bir çözüm bulunamazsa, evlilikler daha da zorlaşacak. Bizim gibi birçok çift, bu yüzden mutsuz ve umutsuz. Bir hayalimiz vardı, şimdi o hayalin ekonomik gerçeklikler altında ezildiğini hissediyoruz.”
ALTINDAKİ YÜKSELİŞ TOPLUMU DERİNDEN SARSIYOR
Sonuç olarak; Altın fiyatlarındaki rekor yükseliş, sadece ekonomik bir veri olmaktan öte, toplumun sosyal ve kültürel yapısını da derinden etkiliyor. Kuyumcu esnafından evlilik hazırlığı yapan gençlere kadar geniş bir kesim, bu durumun olumsuz sonuçlarıyla yüzleşiyor. Geleneksel değerler ve ekonomik gerçeklikler arasındaki bu çatışma, birçok çiftin hayallerini ertelemesine, ailelerin ise zorlu kararlar almasına neden oluyor. Altının güvenli bir yatırım aracı olarak kalması beklenirken, bu durumun gençlerin evlilik hayallerini daha da ulaşılmaz hale getirmesi, geleceğe dair endişeleri artırıyor.